Niektórzy lubią powracać do przeszłości również kulinarnie. Można tego dokonać, zaopatrując swoją kuchnię w autentyczne naczynia z kamionki. Dużo osób nie zdaje sobie sprawy, jak wiele pozytywów niesie używanie tego typu wyposażenia. Dlaczego warto wybrać naczynia kamionkowe? Na to pytanie postaramy się odpowiedzieć właśnie w tym artykule.

Czym charakteryzuje się kamionka?

Przede wszystkim warto zwrócić uwagę na sam materiał, z jakiego są wykonane takie naczynia. Kamionkę uzyskuje się za pośrednictwem połączenia gliny z szamotem lub piaskiem kwarcowym. Przed wypalaniem powierzchnię naczynia naciera się solą kuchenną lub innymi minerałami, aby uzyskać maksymalnie wypolerowaną powierzchnię. Poprzez zastosowanie bardzo wysokich temperatur podczas produkcji (od 1200 do 1300 stopni Celsjusza) kamionka staje się naprawdę wytrzymała i szklista. Jest przez to ceniona również pod względem estetyki.

Początki naczyń kamionkowych

Według historyków kamionka była ceniona już w czasach starożytnych. Wiele naczyń z tego okresu przetrwało do dziś i można je podziwiać w muzeach na całym świecie. W Polsce początek jej popularności przypada na okres XVI wieku, kiedy to w Bolesławcu założono pierwszy cech kamionkowych. Wiek później ten teren był uważany za zagłębie naczyń kamionkowych, a wyroby bolesławskie stały się cenione w całej Europie. Miedzy innymi dlatego naczynia kamionkowe ściśle kojarzą się kuchnią staropolską, której ważną częścią stały się przede wszystkim garnki kamionkowe. Bolesławiec do dzisiaj słynie z tego typu tworzonych przedmiotów.

Najważniejsze zalety naczyń z kamionki

Uniwersalne - Na przystrzeni wieków powstało dużo rodzajów naczyń kamionkowych. Spotykane są nawet maselnice wykonane z tego materiału, które z powodzeniem spełniały swoją funkcję. Dlatego też nawet w dzisiejszych czasach można wyposażyć w kamionkę niemal całą kuchnię i powrócić tym samym do kulinarnych tradycji.

Funkcjonalne - Równie kluczowa jest wysoka funkcjonalność takich naczyń. Kamionkowe naczynia wewnątrz, a także z zewnątrz posiadają gładką i śliską powierzchnię, pozwalającą na ograniczenie przywierania potraw podczas gotowania. Jest to szczególnie kluczowe np. podczas pieczenia, gdzie temperatura sprzyja powstawaniu tego zjawiska. Dodatkowo naczynia z kamionki naprawdę długo utrzymują temperaturę potraw lub napojów. Idealnie nadają się do serwowania grzanego wina, które umili zimowe wieczory, a sam trunek będzie utrzymywał swoje właściwości cieplne nawet przez godzinę. Jest to szczególnie pomocne, jeśli nie mamy możliwości wielokrotnego podgrzania wspomnianego napitku lub innych dań.

Odporne na działanie kwasów - Naczynia kamionkowe znakomicie reagują na działanie wszelkich kwasów. Dlatego też są preferowanym sposobem na przechowywanie wszelkich kiszonek. Niektóre panie domu nie wyobrażają sobie kiszonej kapusty czy ogórków kiszonych bez towarzystwa kamionkowych naczyń. Dużo restauracji czy food tracków specjalizujących się w kuchni staropolskiej również chętnie używa ich w taki sposób. Sam proces fermentacji zachodzący podczas tworzenia kiszonek dzięki kamionce staje się bardziej skuteczny, co wpływa na ich lepszy smak.

Wytrzymałe - Naczynia kamionkowe są również odporne na uszkodzenia mechaniczne. Używane przy ich produkcji materiały i temperatura wytwarzania powodują, że takie naczynia stają się twarde niczym skała i jedynie naprawdę silne uderzenia mogą naruszyć ich konstrukcję. Gładka powłoka sprzyja także ograniczeniu powstawania zadrapań, zarysowań czy mikropęknięć. To pozwala na użytkowanie takich naczyń przez kilka pokoleń, co zdecydowanie przypadnie do gustu zwolennikom podejścia w stylu zero waste.

Przyjazne dla środowiska - Używając tego typu naczyń, mamy pewność, że żadne nieporządane substancje nie przedostaną się do naszej żywności. Wszystkie materiały wykorzystywane przy produkcji kamionki są pochodzenia naturalnego. Również potencjalne wyrzucenie takiego naczynia (np. uszkodzonego) nie będzie powodować tak wielkich szkód dla środowiska. Ich nowoczesne odpowiedniki, mogą wypuszczać do gleby szkodliwe związki podczas rozkładu, co w przypadku kamionkowych naczyń jest wręcz niemożliwe.

Neutralne - Jeżeli zależy nam na oryginalnym smaku i zapachu danej potrawy, to kamionka idealnie ochroni je przed wpływem warunków zewnętrznych. Sprzyja to szczególnie alergikom, dla których kluczowe jest utrzymywanie pierwotnego stanu określonego dania. Kamionka znakomicie sprawdza się także do dłuższego przechowywania żywności.

Bogactwo wyboru kamionkowych naczyń

Przez lata powstała naprawdę wiele rodzajów kamionkowych naczyń. Oprócz wspomnianych wcześniej kamionkowych maselnic, zasób dostępnego wyposażenia jest naprawdę bogaty. Warto wspomnieć też o tym, że niektóre naczynia ciężko będzie zakupić w innej wersji, ponieważ są ściśle związane z używanym materiałem. Dlatego też naczynia kamionkowe będą idealnym wyborem dla osób chcących wyposażyć kuchnię w oryginalne propozycje nawiązujące do tradycji.

Szczególnie godne polecenia są beczki kamionkowe, które dzielą się na kilka rodzajów. Produkowane są te do złudzenia przypominające staropolskie rozwiązania, od razu przywodzące na myśl beczki do kiszenia ogórków, których używali nasi przodkowie. Dostępne są także wzory bardziej nawiązujące do stylu greckiego, które również mogą przypaść do gustu i stać się docelowo naprawdę estetyczną ozdobą kuchni.

Innymi równie ciekawymi propozycjami są skopki kamienne, idealne do przechowywania świeżego mleka. Najlepiej sprawdzą się w przypadku produktu uzyskanego prosto od rolnika, zawierającego dużo tłuszczu i potrzebującego odpowiednich warunków przechowywania. Dlatego też właściwości kamionki są do tego wręcz idealne, a takie mleko pozostanie świeże i przeznaczone do spożycia dłużej niż trzymane przykładowo w plastikowych butelkach.

Dla miłośników mocniejszych trunków, jak i osób sympatyzującymi z czasami starożytnymi, znakomitą propozycją będzie zaopatrzenie się w butelki kamionkowe. Są one docelowo przeznaczone do przechowywania wina, jednak z powodzeniem można je także zalać mlekiem czy wodą. Szczególnie dobrze sprawdzą się w przypadku spotkań towarzyskich, kiedy mamy zamiar zrobić pozytywne wrażeniem wystrojem stołu na swoich gościach. Dzięki takiej butelce jesteśmy o krok bliżej od starożytnego greckiego przyjęcia zakrapianego pysznym winem.

Jak dbać o naczynia kamionkowe?

Naczynia z kamionki gwarantują pod tym kątem sporą wygodę. Z uwagi na ich specyfikę nie trzeba się przesadnie przejmować ich ulokowaniem. Zdecydowanie dużo lepiej poradzą sobie w wyższych temperaturach. Oczywiśćie nie sprawia to, że nie są one przeznaczone do trzymania w lodówce. Jednakże w przypadku naprawdę niskich temperatur mogą stać się dużo łatwiejsze do uszkodzenia.

Kamionkowe naczynia na pewno nie są przeznaczone do mycia w zmywarkach. Choć po takiej pielęgnacji nie powinno im się stać nic drastycznego. Jednakże w dłuższej perspektywie gładka powierzchnia naczynia może stać się dużo bardziej szorstka, a sam materiał utraci swoje kluczowe właściwości względem utrzymywania aromatów potraw. Do tych tradycyjnych naczyń rekomendujemy mycie ręczne.