Kluski z makiem tradycyjnie przygotowywane są tylko w kilku regionach Polski. W okolicach Poznania i Łodzi potrawa ta jest znana jako makiełki, na wschodzie kraju właśnie jako kluski z makiem, a na Śląsku funkcjonuje pod nazwą makówki. Potrawa na pierwszy rzut oka przypomina kutię, jednak do jej przygotowania używamy innych składników i jej smak jest również zupełnie inny.
Makiełki przygotowujemy w dużych garnkach lub naczyniach. W składzie znajdziemy:
- pieczywo, najczęściej bułki (o różnym stopniu świeżości, mogą być one świeże, mogą być już suche),
- mak ugotowany w mleku (zwierzęcym lub roślinnym) / wodzie,
- bakalie,
- miód.
Potrawa prawdopodobnie miała swoje początki w prostych i skromnych domach, gdzie do ich przygotowania używano resztek pieczywa, mak gotowano nie na mleku, a na wodzie, a zamiast bakalii używano ususzonych owoców. Z biegiem lat receptura się zmieniła, wzbogaciła. Im przepis na kluski z makiem ma więcej lat, tym jest bardziej "dosładzany". Zamiast czerstwych bułek używa się często chałki, mak gotuje się na mleku a ilość i rodzaj bakalii, jaki wrzucimy do tego garnka rozmaitości, zależy tylko od naszej fantazji.
Krótka historia klusek z makiem
Kluski z makiem mogą pochwalić się co najmniej 150-letnią historią. Jak z każdą wigilijną potrawą również i z makiełkami wiążą się pewne wierzenia i historie. Zgodnie z tradycją przygotowuje się je w dużych naczyniach tak, aby każdy mógł się nimi najeść do syta i cieszyć tą potrawą przez całe święta. Wspólne jedzenie makiełek łączy biesiadujących i przynosi rodzinie jedność. Potrawę podaje się na koniec Wigilii i dla wielu osób jest ona najbardziej wyczekiwanym punktem wieczoru.
Twórz, zmieniaj, bądź makiełkowym artystą!
To jedno z tych wspaniałych dań, które możesz modyfikować, zmieniać, ulepszać, wzbogacać lub upraszczać zgodnie z Twoimi upodobaniami. Do przygotowania możesz użyć mleka zwierzęcego lub roślinnego, rodzaj pieczywa jakiego użyjesz, zależy tylko od Twojej fantazji, tak samo jak ilość i rodzaj bakalii.
Prosty przepis na makiełki
50 dag maku
25 dag masła
30 dag bakalii (rodzynki, orzechy, migdały, skórka pomarańczowa, suszone śliwki, morele, figi, daktyle)
3 jajka (oddzielnie żółtka i białka)
skórka otarta z cytryny
3 łyżki miodu
5 bułek kajzerek
0,5 l mleka
cukier do smaku
Sposób przygotowania:
1. Wypłucz dokładnie mak na sicie, przełóż do zimnej wody i odstaw do namoczenia na około 24 godziny. Po tym czasie sparz mak wrzątkiem, odsącz i zmiel trzykrotnie w maszynce.
2. Roztop masło i wlej jeszcze gorące do maku.
3. Do maku z masłem dodaj posiekane bakalie, żółtka, miód, skórkę z cytryny, ewentualnie cukier do smaku.
4. Bułki pokrój na małe kawałki i zalej ciepłym (ale nie gorącym!) mlekiem.
5. Białka ubij na sztywną pianę i dodaj do masy makowej. Następnie masę makową połącz z namoczonymi w mleku bułkami.
6. Przełóż makiełki do miski i wstaw do lodówki na kilka godzin. Wierzch udekoruj bakaliami.
Gotowe! Postaw misę z makiełkami na świątecznym stole i ciesz się nimi do syta.